Co to są środki obrotowe w ubezpieczeniach?
23 czerwca, 2025W dzisiejszym świecie biznesu zabezpieczenie płynności finansowej firmy to jedno z kluczowych wyzwań. Jednym z istotnych, choć często niedocenianych narzędzi ochrony majątku przedsiębiorstwa, jest ubezpieczenie środków obrotowych.
W praktyce dotyczy tego, co w firmie najcenniejsze – surowców, materiałów, półproduktów i wyrobów gotowych – zapasów, czyli zasobów niezbędnych do codziennego płynnego funkcjonowania.
Co to są środki obrotowe w ubezpieczeniach?
Zanim przejdziemy do ubezpieczenia, warto bliżej poznać, czym dokładnie są środki obrotowe. To aktywa krótkoterminowe wykorzystywane w bieżącej działalności firmy. W skład środków obrotowych wchodzą m.in.:
- zapas magazynowy – surowce, towary, półprodukty, wyroby gotowe,
- należności handlowe,
- środki pieniężne,
- krótkoterminowe papiery wartościowe.
W kontekście ubezpieczenia najczęściej chodzi o zapasy magazynowe – czyli dobra materialne zgromadzone w firmie w celach dalszej odsprzedaży lub produkcji.
Dlaczego warto ubezpieczyć środki obrotowe?
Środki obrotowe, zwłaszcza magazynowane towary i surowce, są narażone na różne ryzyka – od pożaru, przez zalanie, aż po kradzieże. W przypadku szkody firma może ponieść ogromne straty, które bez odpowiedniego zabezpieczenia mogą zachwiać jej płynnością finansową.
Przykład:
Firma produkcyjna przechowuje komponenty elektroniczne o wartości 1,5 mln PLN. W wyniku pożaru surowce ulegają zniszczeniu. Bez ubezpieczenia firma traci możliwość kontynuacji produkcji, a co za tym idzie ponosi straty wizerunkowe i finansowe.
Co obejmuje ubezpieczenie środków obrotowych?
Ubezpieczenie środków obrotowych może być częścią szerszej polisy mienia od ognia i innych zdarzeń losowych lub występować jako osobna polisa. Zakres ochrony zazwyczaj obejmuje:
- zdarzenia losowe: pożar, uderzenie pioruna, eksplozja, zalanie, huragan, grad, osunięcie ziemi,
- kradzież z włamaniem i rabunek,
- dewastację,
- uszkodzenie w wyniku awarii instalacji wodno-kanalizacyjnych,
- szkody transportowe (jeśli towary są przemieszczane między magazynami).
Ubezpieczenie może obejmować zarówno środki obrotowe zgromadzone w magazynach własnych, jak i u kontrahentów, w wynajmowanych halach czy podczas transportu.
Jak ustalana jest suma ubezpieczenia?
W praktyce stosuje się dwa podstawowe systemy ustalania sumy ubezpieczenia:
1. System sum stałych
- Kwota ustalana jest na cały rok i wpisywana do polisy.
- Wymaga zgłaszania zmian wartości zapasów w formie doubezpieczeń.
2. System obrotowy (fluktuacyjny)
- Elastyczny model dostosowany do sezonowości działalności.
- Firma deklaruje średni poziom zapasów.
- Składka rozliczana jest po zakończeniu okresu ubezpieczenia na podstawie miesięcznych stanów magazynowych.
Suma ubezpieczenia powinna odzwierciedlać rzeczywistą wartość posiadanych zapasów i zazwyczaj ustalana jest na podstawie:
- wartości zakupu (dla surowców i towarów),
- kosztów produkcji (dla wyrobów gotowych).
Czego nie obejmuje ubezpieczenie środków obrotowych?
Typowe wyłączenia odpowiedzialności obejmują:
- rażące niedbalstwo (np. brak zabezpieczeń przeciwpożarowych wymaganych obowiązującymi przepisami prawa),
- umyślne lub przestępcze działania pracowników,
- naturalne zużycie,
- braki magazynowe wykryte podczas inwentaryzacji,
- szkody powstałe wskutek wojny, zamieszek, działania energii jądrowej.
Dlatego zawsze warto dokładnie przeanalizować Ogólne Warunki Ubezpieczenia (OWU) – w razie potrzeby – skonsultować się z brokerem, który pomoże dopasować zakres ochrony do specyfiki firmy.
Ubezpieczenie środków obrotowych a bezpieczeństwo finansowe firmy
Dla wielu firm ubezpieczenie środków obrotowych jest kluczowym elementem strategii zarządzania ryzykiem. Pozwala zabezpieczyć się przed stratami materialnymi, które mogą nie tylko zachwiać finansami, ale też wpłynąć na relacje z kontrahentami czy opóźnić realizację zamówień.
Dodatkowo, przedsiębiorstwa posiadające kompleksowe ubezpieczenie mienia są postrzegane jako bardziej wiarygodne przez partnerów biznesowych, banki i inwestorów.
Jak wybrać najlepszą ofertę?
Wybór odpowiedniej polisy nie powinien opierać się wyłącznie na cenie. Istotne są:
- zakres ochrony i wyłączenia odpowiedzialności,
- wysokość udziałów własnych i franszyz,
- możliwość elastycznego dopasowania sumy ubezpieczenia,
- renoma i doświadczenie ubezpieczyciela w danej branży.
Współpraca z brokerem ubezpieczeniowym to gwarancja, że oferta będzie dopasowana do indywidualnych potrzeb firm – zarówno pod względem ochrony, jak i kosztów.
Podsumowanie
Ubezpieczenie środków obrotowych to skuteczne narzędzie ochrony zasobów firmy przed nieprzewidzianymi zdarzeniami. W czasach niepewności gospodarczej, rosnących kosztów produkcji i globalnych zakłóceń w łańcuchach dostaw, odpowiednia polisa może przesądzić o być albo nie być firmy na rynku.
Dlatego warto już dziś przeanalizować ryzyka, które mogą zagrozić zapasom i zadbać o bezpieczeństwo swojego biznesu.

Agnieszka Kaczorek-Piotrowiak
Broker Ubezpieczeniowy