Co to jest szkodowość i jak wpływa na składki ubezpieczeniowe?
10 czerwca, 2025Czy szkodowość wpływa na składki?
W świecie ubezpieczeń komunikacyjnych, temat szkodowości budzi wiele pytań zarówno wśród kierowców indywidualnych, jak i przedsiębiorców dysponujących flotami pojazdów. Czy zgłoszenie szkody oznacza automatyczny wzrost składki w kolejnym okresie? Jak obliczana jest szkodowość i jak można ją sprawdzić? Odpowiedzi na te pytania są kluczowe dla świadomego zarządzania ubezpieczeniem.
Co to jest szkodowość?
Szkodowość to wskaźnik, który odzwierciedla stosunek liczby lub wartości szkód zgłoszonych przez ubezpieczonego do wartości zapłaconych przez niego składek w określonym czasie. Jest to jeden z najważniejszych parametrów wykorzystywanych przez towarzystwa ubezpieczeniowe przy kalkulacji składek. Im wyższa szkodowość, tym większe ryzyko dla ubezpieczyciela, co może skutkować podwyższeniem składki.
W uproszczeniu: szkodowość jest miarą tego, jak „kosztownym” klientem jest dana osoba z punktu widzenia ubezpieczyciela.
Zastosowanie szkodowości w różnych ubezpieczeniach
Warto pamiętać iż szkodowość jako wskaźnik ryzyka ma zastosowanie nie tylko w ubezpieczeniach komunikacyjnych, ale także w wielu innych rodzajach ubezpieczeń – takich jak:
- ubezpieczenia majątkowe,
- zdrowotne,
- na życie,
- odpowiedzialności cywilnej.
W każdej z tych dziedzin stanowi ona istotne narzędzie oceny klienta przez ubezpieczyciela.
Przykłady:
- W ubezpieczeniach zdrowotnych: częste korzystanie z usług medycznych i wysoka wartość refundacji mogą zwiększyć ryzyko ubezpieczeniowe, co wpłynie na wysokość składki przy odnowieniu polisy.
- W ubezpieczeniach majątkowych: takich jak dom czy firma – regularne zgłoszenia szkód (np. zalania, włamania, pożary) również skutkują podwyższoną oceną ryzyka i mogą prowadzić do wzrostu kosztów ochrony.
Niezależnie od rodzaju ubezpieczenia, wysoka szkodowość klienta stanowi dla towarzystwa sygnał do rewizji warunków umowy i kalkulacji wyższej składki w przyszłości.
Jak obliczyć szkodowość?
Wskaźnik szkodowości (często oznaczany jako „loss ratio”) oblicza się według wzoru:
Szkodowość = (Wartość wypłaconych odszkodowań / Wartość zapłaconych składek) × 100%
Przykład:
Jeśli w ciągu roku kierowca zapłacił 2000 zł składki OC, a ubezpieczyciel wypłacił w tym czasie 4000 zł odszkodowania za szkody przez niego spowodowane, szkodowość wynosi:
(4000 / 2000) × 100% = 200%
Taki wskaźnik oznacza, że klient generuje straty dla ubezpieczyciela, co z dużym prawdopodobieństwem przełoży się na wyższą składkę w kolejnym okresie ubezpieczeniowym.
Warto zauważyć, że nie tylko liczba szkód ma znaczenie – równie istotna jest ich wartość. Jeden duży wypadek może mieć większy wpływ na szkodowość niż kilka drobnych kolizji.
Jak sprawdzić swoją szkodowość?
Indywidualni klienci nie mają zazwyczaj bezpośredniego dostępu do wskaźnika szkodowości w postaci liczbowej, jak robią to ubezpieczyciele. Można jednak uzyskać wgląd w historię szkodową poprzez:
- Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG) – za pośrednictwem portalu historiaUbezpieczen.pl każdy kierowca może uzyskać dostęp do swojej historii polis OC i AC oraz zgłoszonych szkód. Wystarczy profil zaufany lub certyfikat kwalifikowany, by zalogować się do systemu.
- Kontakt z ubezpieczycielem – można również poprosić obecnego lub byłego ubezpieczyciela o zestawienie historii szkód.
- System BLS (Bezpośrednia Likwidacja Szkód) – niektóre szkody likwidowane są w ramach tego systemu, ale mimo że nie były zgłaszane do „naszego” ubezpieczyciela, i tak mogą zostać uwzględnione w ocenie ryzyka przy przyszłych kalkulacjach składki.
Czy szkodowość wpływa na wysokość składki?
Tak – zdecydowanie. Ubezpieczyciele bazują na danych statystycznych i historii szkodowej przy ustalaniu ceny za polisę. Wysoka szkodowość oznacza dla nich większe prawdopodobieństwo kolejnych wypłat odszkodowań, co skutkuje wyższą składką.
Dotyczy to zarówno ubezpieczeń obowiązkowych (OC), jak i dobrowolnych (AC, NNW, Assistance).
Jakie mechanizmy powodują wzrost składki?
- Utrata zniżek za bezszkodowość – większość towarzystw przyznaje zniżki (nawet do 60%) za bezszkodową jazdę. Zgłoszenie szkody może skutkować ich częściową lub całkowitą utratą.
- Zwyżki składek (malusy) – niektóre firmy stosują tzw. „malusy”, czyli podwyższenie składki w wyniku wystąpienia szkód.
- Indywidualna ocena ryzyka – ubezpieczyciele tworzą profile klientów oparte na danych takich jak wiek, miejsce zamieszkania, model pojazdu oraz właśnie historia szkód.
- Wycena flotowa – w przypadku firmowych flot, szkodowość całej grupy pojazdów jest kluczowym parametrem przy ustalaniu składki za cały pakiet.
Szkoda nie zawsze oznacza wzrost składki
Warto wiedzieć, że nie każda szkoda musi skutkować podwyższeniem składki. Niektóre ubezpieczalnie stosują tzw. ochronę zniżek, czyli dodatkową usługę (często płatną), dzięki której zgłoszenie jednej szkody w okresie obowiązywania polisy nie wpływa na wysokość zniżek w kolejnym roku.
Dodatkowo, nie wszystkie szkody mają jednakowy wpływ – np. szkody spowodowane siłami natury w ramach AC mogą być oceniane inaczej niż kolizje z winy kierowcy.
Jak minimalizować wpływ szkodowości?
- Rozważnie zgłaszaj szkody – w przypadku niewielkich uszkodzeń, warto rozważyć ich naprawę we własnym zakresie, jeśli potencjalna utrata zniżek przewyższy koszt naprawy.
- Monitoruj historię ubezpieczeniową – korzystaj z portalu UFG, aby na bieżąco śledzić swoją historię szkód.
- Zabezpieczaj pojazd – inwestycja w systemy bezpieczeństwa (alarmy, monitoring GPS) może obniżyć ryzyko szkód, a tym samym przyszłe składki.
- Porównuj oferty – zmiana ubezpieczyciela może okazać się korzystna, szczególnie jeśli poprzedni stosuje agresywną politykę zwyżek.
Podsumowanie
Co to jest szkodowość? Szkodowość to kluczowy czynnik wpływający na składki ubezpieczeniowe. Choć sam wskaźnik nie jest powszechnie znany klientom indywidualnym, jego skutki są widoczne w każdej kalkulacji polisy. Świadome zarządzanie swoją historią szkodową, ostrożna jazda i znajomość zasad działania systemu ubezpieczeń to podstawowe elementy pozwalające na utrzymanie korzystnych składek.
Zarówno kierowcy indywidualni, jak i właściciele flot powinni pamiętać, że decyzje podejmowane dziś – np. zgłoszenie drobnej szkody – mogą mieć wymierne skutki finansowe w przyszłości.

Jakub Piór
Asystent Brokera