Czym jest ubezpieczenie D&O?

27 marca, 2025

Ubezpieczenie D&O (Directors and Officers Liability Insurance) chroni członków zarządu, dyrektorów oraz kluczowych menedżerów firm przed osobistą odpowiedzialnością za błędy, zaniechania, zaniedbania lub inne działania podejmowane w ramach pełnionych przez nich funkcji.

Ubezpieczenie D&O stanowi ważne zabezpieczenie dla osób, które podejmują decyzje strategiczne i operacyjne w firmach, zapewniając im ochronę przed roszczeniami ze strony akcjonariuszy, pracowników, kontrahentów, a także innych osób, które mogą poczuć się pokrzywdzone działaniami zarządu.

W tym artykule wyjaśniamy szczegółowo:

Czym jest ubezpieczenie D&O?
Jak działa i jakie ryzyka obejmuje?
Kto powinien je rozważyć?
Jakie są jego kluczowe zalety?

Co to jest ubezpieczenie D&O?

Ubezpieczenie D&O to specjalistyczna polisa, której celem jest zabezpieczenie osób pełniących funkcje kierownicze w firmie przed odpowiedzialnością cywilną za szkody wyrządzone przez ich błędy lub zaniechania podczas pełnienia obowiązków zawodowych.

Kogo obejmuje ubezpieczenie D&O?

Dyrektorów
Członków zarządu
Prokurentów
Menedżerów
Innych pracowników firmy, którzy podejmują decyzje o znaczeniu strategicznym

Ubezpieczenie D&O obejmuje odpowiedzialność finansową osób pełniących te funkcje za ewentualne roszczenia wynikłe z ich decyzji, niezależnie od tego, czy były one podjęte w dobrej wierze, czy też były wynikiem zaniedbania, błędnej interpretacji przepisów czy innych niezamierzonych działań.

Jak działa ubezpieczenie D&O?

Ubezpieczenie D&O działa poprzez zapewnienie ochrony finansowej dla osób zajmujących kluczowe stanowiska w firmie w przypadku, gdy zostaną pozwane za swoje działania związane z pełnieniem obowiązków zawodowych.

Polisa może obejmować koszty:

obrony prawnej – kancelarie prawne, procesy sądowe,
odszkodowania – wynikające z wyroków sądowych lub ugód,
inne koszty – związane z zarzutami dotyczącymi niewłaściwego zarządzania firmą.

Zasadniczo chodzi o to, by ubezpieczenie D&O chroniło osobistą odpowiedzialność finansową członków zarządu i dyrektorów w sytuacji, gdy firma staje się przedmiotem sporu prawnego.

Kiedy polisa może zostać uruchomiona?

Typowe sytuacje, w których może zostać uruchomiona polisa D&O, to m.in.:

Błędy w zarządzaniu – decyzje biznesowe, które okażą się błędne i doprowadzą do strat finansowych, mogą skutkować roszczeniami od akcjonariuszy, inwestorów czy klientów.
Nieprawidłowości w raportowaniu finansowym – w przypadku, gdy firma dostarcza błędne informacje finansowe, np. w rocznych sprawozdaniach, które wpływają na decyzje inwestorów, może dojść do roszczeń ze strony akcjonariuszy.
Naruszenie przepisów prawa – np. nieprzestrzeganie norm środowiskowych, prawa pracy, co może skutkować roszczeniami od osób trzecich.
Spory z pracownikami lub kontrahentami – decyzje dotyczące zwolnień, restrukturyzacji, negocjacji umów mogą prowadzić do roszczeń ze strony pracowników, byłych pracowników lub kontrahentów.
Popełnienie błędu w procesie transakcji – np. przy realizacji fuzji i przejęć, co może prowadzić do roszczeń o niewłaściwe przeprowadzenie transakcji.

W przypadku, gdy roszczenia te zostaną wniesione przez osoby trzecie, ubezpieczenie D&O pokrywa koszty związane z obroną prawną, a także ewentualne odszkodowania, jakie członkowie zarządu będą musieli zapłacić.

Kto powinien wykupić ubezpieczenie D&O?

Ubezpieczenie D&O jest zalecane przede wszystkim dla osób pełniących funkcje kierownicze w firmach, w tym:

Członkowie zarządu – osoby zarządzające firmą, podejmujące decyzje strategiczne i operacyjne, które mają duży wpływ na jej dalszy rozwój i wyniki finansowe.
Dyrektorzy – zarówno dyrektorzy wykonawczy, jak i nienałożeni w obowiązkach operacyjnych, ale mający wpływ na decyzje dotyczące działalności firmy.
Menedżerowie wyższego szczebla – osoby odpowiedzialne za konkretne obszary działalności firmy, takie jak sprzedaż, marketing, finanse, produkcja czy zarządzanie ryzykiem.
Prokurenci – osoby, które pełnią określone funkcje w firmie i mają prawo do reprezentowania jej w sprawach prawnych.
Pracownicy wykonawczy na kluczowych stanowiskach – którzy podejmują decyzje mające wpływ na działalność firmy lub jej strategiczny rozwój.
Osoby prowadzące księgi rachunkowe – szczególnie chodzi tutaj o osobę głównego księgowego w Spółce.

Ubezpieczenie D&O jest szczególnie ważne dla osób, które pracują w dużych organizacjach, w których podejmowane decyzje mają dalekosiężne skutki, zarówno dla firmy, jak i jej interesariuszy. Jest to również istotna polisa dla firm publicznych, których działania są nadzorowane przez regulatorów oraz mają wpływ na szereg podmiotów zewnętrznych, w tym akcjonariuszy.

Zakres ochrony ubezpieczenia D&O

Polisa D&O obejmuje szeroki wachlarz ryzyk związanych z pełnieniem funkcji kierowniczych w firmie. Zakres ochrony może różnić się w zależności od wybranej polisy i ubezpieczyciela, ale typowy zakres ochrony obejmuje:

Ochronę przed roszczeniami

od akcjonariuszy – w przypadku, gdy akcjonariusze twierdzą, że członkowie zarządu podejmowali błędne decyzje, które doprowadziły do strat finansowych,
ze strony pracowników – dotyczy to sytuacji, gdy decyzje menedżerów dotyczące zwolnień, podwyżek, wynagrodzeń czy warunków pracy skutkują roszczeniami ze strony pracowników,
ze strony organów regulacyjnych – obejmuje to przypadki, gdy w wyniku nieprzestrzegania przepisów prawnych firma staje się przedmiotem dochodzenia ze strony organów nadzorczych.

Pokrycie kosztów

obrony prawnej – polisa pokrywa koszty związane z obroną prawną w przypadku, gdy firma lub jej kierownictwo zostanie pozwane,
odszkodowań – w przypadku, gdy sąd zasądzi odszkodowanie na rzecz powoda, polisa D&O pokrywa te koszty.

Zalety posiadania ubezpieczenia D&O

Posiadanie ubezpieczenia D&O niesie za sobą wiele korzyści, zarówno dla firmy, jak i jej liderów.

Kluczowe zalety:

Ochrona osobistej odpowiedzialności – zapewnia ochronę przed roszczeniami, które mogą zagrażać majątkowi prywatnemu członków zarządu i dyrektorów. W przypadku nie posiadania takiej polisy, osoby te mogą zostać pociągnięte do odpowiedzialności majątkowej.
Zwiększenie atrakcyjności firmy – posiadając ubezpieczenie D&O, firma pokazuje, że dba o swoich menedżerów i zapewnia im odpowiednią ochronę, co może przyciągnąć utalentowanych liderów i menedżerów.
Pewność finansowa – firmy mają pewność, że w przypadku wystąpienia roszczeń będą miały zabezpieczenie finansowe, co pozwala im skoncentrować się na rozwoju i prowadzeniu działalności.
Ochrona reputacji – obrona prawna, którą zapewnia ubezpieczenie, może również pomóc w ochronie reputacji firmy i jej menedżerów w sytuacjach, gdy dochodzi do publicznych sporów prawnych.
Pokrycie kosztów sądowych – koszty związane z prowadzeniem spraw sądowych, które mogą wynieść setki tysięcy złotych, mogą być pokrywane przez polisę D&O, co chroni firmę przed dużymi wydatkami.

Dzięki odpowiednio dobranej polisie firma i jej liderzy mogą skupić się na rozwoju biznesu bez obaw o konsekwencje prawne.

Podsumowanie

Ubezpieczenie D&O to kluczowy produkt, która zapewnia ochronę członkom zarządu, dyrektorom i menedżerom firm przed osobistą odpowiedzialnością cywilną za decyzje podejmowane w ramach pełnionych funkcji. Ochrona ta obejmuje m.in. błędy w zarządzaniu, nieprawidłowości w raportowaniu finansowym, naruszenia przepisów prawnych czy spory z pracownikami.

Dlaczego warto?

Polisa D&O to gwarancja spokoju zarówno dla menedżerów, jak i dla samej firmy, która zapewnia sobie ochronę przed kosztownymi roszczeniami, które mogą zagrażać jej finansom i reputacji.

Urszula Kłało

Broker Ubezpieczeniowy

POWRÓT