Ile mam czasu na zgłoszenie szkody? Przewodnik po terminach zgłoszenia szkody ubezpieczeniowej

25 marca, 2025

W życiu każdego z nas mogą zdarzyć się sytuacje, które niespodziewanie wpływają na nasze codzienne funkcjonowanie. Wypadki, kradzieże czy zalania to tylko niektóre zdarzenia, które mogą prowadzić do powstania szkody. Gdy już dojdzie do nieprzyjemnego incydentu, kluczową kwestią staje się zgłoszenie szkody ubezpieczeniowej.

Jednym z najczęściej zadawanych pytań w tym kontekście jest: „Ile mam czasu na zgłoszenie szkody?” W tym artykule przyjrzymy się obowiązującym terminom oraz przepisom regulującym ten proces.

Termin zgłoszenia szkody – co mówi prawo?

Zgodnie z art. 819 § 1 Kodeks cywilny wprowadza generalną zasadę przedawnienia roszczeń, która wynosi 3 lata. Jest to zasada ogólna od której istnieją wyjątki, o czym będzie mowa w dalszej części artykułu.

W praktyce termin w jakim Ubezpieczony ma obowiązek zgłosić szkodę wynika z Ogólnych Warunków Ubezpieczenia uregulowanych przez Ubezpieczyciela przy zawieraniu umów ubezpieczeniowych.

Ogólna zasada jednak mówi, że poszkodowany powinien zgłosić szkodę niezwłocznie, czyli w możliwie najkrótszym czasie, bez zbędnej zwłoki.

Czas na zgłoszenie szkody ubezpieczeniowej

Zgłoszenie powinno zostać dokonane w terminie wskazanym przez Ubezpieczyciela w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia (OWU). Ubezpieczyciele stosują różne terminy obowiązku zawiadomienia o szkodzie.

Najczęściej spotykane terminy to:

od 2 do 7 dni

Warto zwrócić uwagę, że Ubezpieczyciel może posługiwać się terminem „dni” (w tym dni świątecznych) lub terminem „dni roboczych”. Nieprecyzyjne określenie tych terminów może prowadzić do odmiennej interpretacji, która w konsekwencji może być niekorzystna dla Ubezpieczonego. Obligatoryjne jest więc zapoznanie się z warunkami umowy, ponieważ to tam znajdują się szczegółowe informacje jak postąpić na wypadek zdarzenia, w szczególności w kontekście terminów zgłoszenia szkody.

Czynniki wpływające na czas zgłoszenia szkody

Czas zgłoszenia szkody do ubezpieczyciela zależy od kilku czynników, które mogą wpływać na obowiązujące terminy. Oto najważniejsze z nich:

Rodzaj ubezpieczenia – inne terminy obowiązują w przypadku ubezpieczeń komunikacyjnych, a inne w przypadku ubezpieczeń majątkowych czy osobowych (NNW).
Polityka ubezpieczyciela – każdy ubezpieczyciel może określić własne zasady dotyczące terminów zgłaszania szkód.
Okoliczności zdarzenia – w przypadku poważnych wypadków, w których dochodzi do uszkodzenia mienia lub zdrowia osób, zaleca się jak najszybsze zgłoszenie szkody.

Utrata prawa do odszkodowania

W polskim prawie cywilnym przepisy wyróżniają kilka terminów przedawnienia roszczeń w zależności od konkretnego przypadku, i tak:

Zgodnie z generalną zasadą uregulowaną w art. 819 § 1 Kodeksu cywilnego roszczenia z umowy ubezpieczenia przedawniają się z upływem 3 lat.
Termin przedawnienia od odpowiedzialności cywilnej zgodnie z art. 819 § 3 Kodeksu cywilnego przedawnia się z upływem terminu przewidzianego dla tego roszczenia w przepisach o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym lub wynikłą z niewykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania. W tym wypadku zgodnie z art. 4421 § 1 Kodeksu cywilnego termin przedawnienia roszczeń to trzy lata, który biegnie od momentu dowiedzenia się o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia albo przynajmniej od momentu, w którym można się było tego dowiedzieć. Termin ten natomiast nie może być dłuższy niż 10 lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę.
W przypadku szkód na osobie, związanych z rozstrojem zdrowia czy uszkodzeniem ciała, przedawnienie również nie może się skończyć wcześniej niż z upływem 3 lat od momentu dowiedzenia się o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia, ale z ważną zasadą, że nie obowiązuje w tym przypadku 10-letnie ograniczenie czasowe na dochodzenie tego typu roszczenia.
Dłuższy termin przedawnienia występuję w przypadku odpowiedzialności za szkody powstałe w wyniku zbrodni lub występku. Gdy sprawca w wyniku tego zdarzenia ponosi odpowiedzialność karną, to roszczenia z umowy ubezpieczenia ulegają przedawnieniu dopiero po 20 latach. Termin ten liczymy od dnia popełnienia przestępstwa bez znaczenia, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie lub osobie zobowiązanej do jej naprawienia.
Wyjątkiem od zasady ogólnej jest również termin przedawnienia w odniesieniu do osoby małoletniej, który nie może skończyć się szybciej niż z upływem 2 lat od uzyskania przez nią pełnoletności.

Zasada ogólna mówi nam również, iż bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, czyli od pierwszego dnia, w którym masz prawo dochodzić roszczenia. W praktyce będzie to termin, w którym np.: doszło do wypadku lub innego zdarzenia (np. popełnienia błędu medycznego) uprawniającego do dochodzenia roszczenia naprawienia szkody z tytułu odpowiedzialności cywilnej. W sytuacji, gdy dowiedzenie się o szkodzie przy dochowaniu należytej staranności nie było wcześniej możliwe, to termin przedawnienia biegnie od momentu, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie.

Przepisy prawa cywilnego regulują także dwie instytucje, które wydłużają czas zgłoszenia roszczenia o naprawienie szkody. Są to:

Zawieszenie biegu przedawnienia – w którym następuje wstrzymanie liczenia terminu przedawnienia do czasu ustania tej przyczyny. A są nimi:

siła wyższa
rozpoczęcie mediacji,
postępowanie pojednawcze wobec roszczeń objętych zawezwaniem do próby ugodowej.

Przerwanie biegu przedawnienia – w którym termin biegnie na nowo. Ma ono miejsce w przypadkach:

podjęcia jakiejkolwiek czynności przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń w celu zaspokojenia/uznania/zabezpieczenia roszczenia,
zgłoszenia szkody Ubezpieczycielowi – termin zacznie biec na nowo w momencie otrzymania decyzji,
uznania roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje.

Najważniejsze informacje o terminie zgłoszenia szkody

Aby skutecznie dochodzić swoich praw i uzyskać odszkodowanie, warto pamiętać o kilku zasadach:

Zgłaszajmy szkodę niezwłocznie – im szybciej, tym lepiej.
Sprawdźmy warunki umowy – ubezpieczyciele mogą stosować różne terminy zgłoszeń.
Generalną zasadą jest to, że roszczenia odszkodowawcze przedawniają się po upływie 3 lat (od tej zasady istnieją wyjątki).
Termin przedawnienia roszczeń odszkodowawczych można zawiesić (wstrzymać na określony czas) lub przerwać (będzie biegł na nowo)
Unikajmy zwłoki – każdy dzień opóźnienia może wpłynąć na wysokość lub możliwość uzyskania odszkodowania.
Skonsultujmy się z ekspertem – w razie wątpliwości warto skontaktować się z agentem ubezpieczeniowym lub brokerem.

Podsumowanie

Termin zgłoszenia szkody jest kluczowym elementem procesu ubiegania się o odszkodowanie. Nie ma jednego, uniwersalnego terminu, dlatego warto kierować się zasadą „zgłoś szkodę jak najszybciej”.

Każde ubezpieczenie może mieć inne zasady, dlatego dokładna analiza umowy ubezpieczeniowej jest niezbędna. W razie wątpliwości warto skorzystać z pomocy specjalistów, aby zabezpieczyć swoje interesy.

Magdalena Kakiet

Asystent Brokera ds. likwidacji szkód

POWRÓT