Nowelizacja ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych
14 stycznia, 2025
W związku z nowelizacją Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (dalej jako: ustawa) oraz Ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, pragniemy zaprezentować najważniejsze zmiany, które mogą w bezpośredni sposób wpłynąć na zarządzanie ryzykiem ubezpieczeniowym w Państwa organizacji.
Najważniejsze zmiany:
- Wprowadzenie definicji „ruchu pojazdu”
„Ruch pojazdu” oznacza każde użycie pojazdu mechanicznego, które w czasie zdarzenia jest zgodne z jego funkcją jako środka transportu, niezależnie od cech pojazdu, terenu jego użytkowania oraz od tego, czy pojazd jest nieruchomy, czy znajduje się w ruchu. - Zmiana definicji „wprowadzenia pojazdu do ruchu”
- Brzmienie obecne:
„Wprowadzenie pojazdu do ruchu” oznacza każde użycie pojazdu mechanicznego zgodne z jego funkcją jako środka transportu, niezależnie od cech pojazdu, terenu jego użytkowania oraz od tego, czy pojazd jest nieruchomy, czy znajduje się w ruchu. - Brzmienie przed nowelizacją:
Wprowadzenie pojazdu do ruchu oznaczało wprowadzenie pojazdu na drogę w rozumieniu ustawy Prawo o ruchu drogowym.
- Brzmienie obecne:
- Zmiana wysokości sum gwarancyjnych w obowiązkowym ubezpieczeniu OC posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz ubezpieczeniu OC rolników.
Minimalna wysokość sum gwarancyjnych w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki objęte są ubezpieczeniem, bez względu na liczbę poszkodowanych:- 29 876 400 zł – w przypadku szkód na osobie,
- 6 021 600 zł – w przypadku szkód w mieniu.
Skutki nowelizacji:
Mając na względzie powyższe zmiany oraz często występujące rozbieżności interpretacyjne przepisów zarówno wśród zakładów ubezpieczeń, jak i sądów powszechnych oraz Sądu Najwyższego, celem należytego zabezpieczenia Państwa interesów, szczególnie przy wykorzystywaniu pojazdów wolnobieżnych w działalności, rekomendujemy jednoczesne zawieranie:
- umów obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu mechanicznego,
- dobrowolnego ubezpieczenia OC działalności.
Zgodnie z nowymi przepisami, wszelkie pojazdy wolnobieżne (w szczególności wózki widłowe, koparki, ładowarki), które wykorzystywane są również jako środki transportu, powinny zostać objęte obowiązkowym ubezpieczeniem OC. Z kolei ryzyko wynikające z użytkowania tych pojazdów jako narzędzi pracy uzasadnia potrzebę zawarcia dodatkowego dobrowolnego ubezpieczenia OC działalności.
Każdorazowo przy wystąpieniu szkody rozstrzygana będzie funkcja, jaką dany pojazd pełnił w chwili zdarzenia. Najlepszym rozwiązaniem byłoby zawieranie obydwu umów ubezpieczeniowych w jednym zakładzie ubezpieczeń.
Uzasadnienie:
Nowelizacja obu ustaw stanowi implementację dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2118 z dnia 24 listopada 2021 r., zmieniającej dyrektywę 2009/103/WE dotyczącą ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody związane z ruchem pojazdów mechanicznych.
Podczas oceny funkcjonowania dyrektywy w 2017 r. Komisja Europejska wskazała obszary wymagające zmian:
- zapewnienie wypłaty odszkodowania w przypadku niewypłacalności zakładu ubezpieczeń,
- ujednolicenie minimalnych sum gwarancyjnych,
- kontrola ubezpieczenia pojazdów przez państwa członkowskie,
- ułatwienie korzystania z zaświadczeń o przebiegu ubezpieczenia w kontekście transgranicznym.
Ponadto, w kontekście rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości UE (sprawy Vnuk, Rodrigues de Andrade i Torreiro), wprowadzona definicja „ruchu pojazdu” uwzględnia orzecznictwo dotyczące użytkowania pojazdów mechanicznych. Trybunał jednoznacznie wskazał, że „ruch pojazdu” obejmuje każde użycie pojazdu zgodne z jego normalną funkcją transportową, niezależnie od terenu użytkowania oraz od tego, czy pojazd jest nieruchomy, czy w ruchu. Dyrektywa nie ma zastosowania, gdy pojazd pełni funkcję inną niż transportowa, np. jako przemysłowe lub rolnicze źródło energii.