Ubezpieczenie Upraw: Kompletny przewodnik dla Producentów Rolnych

26 marca, 2025

Ubezpieczenie upraw jest jednym z najważniejszych instrumentów pozwalającym chronić gospodarstwa rolne przed ryzykiem strat wynikających z nieprzewidywalnych warunków pogodowych. Poniższy przewodnik przedstawia szczegółowe informacje na temat zakresu ubezpieczenia, terminu zawierania polis oraz czasu trwania ochrony.

---

Dlaczego warto ubezpieczać uprawy?

Uprawy (w szerokim rozumieniu jako rośliny polowe, warzywne, sadownicze) są szczególnie narażone na nieprzewidywalne warunki zewnętrzne, takie jak:

• Przymrozki wiosenne, gradobicie, deszcz nawalny, huragan, susza i inne zjawiska atmosferyczne
• Ekstremalne temperatury lub nagłe zmiany pogody 
• Choroby roślin i inwazje szkodników

Część zdarzeń może być chroniona w ramach polisy. W takiej sytuacji ubezpieczenie stanowi kluczowe wsparcie, pozwalając na zminimalizowanie strat finansowych.

Ponadto, ubezpieczenie dla znacznej ilości upraw jest dotowane, co oznacza że producent rolny faktycznie opłaca tylko część składki, a pozostała kwota jest finansowana z budżetu państwa.

---

Zakres ochrony ubezpieczeniowej

Polisy ubezpieczeniowe zawierane są na pojedyncze ryzyka lub pakiety ryzyk, i mogą obejmować szkody powstałe na skutek zwłaszcza takich zdarzeń jak:

• gradobicie
• deszcz nawalny
• huragan
• ujemne skutki przezimowania
• przymrozki wiosenne
• susza
• zastoiska wodne
• wyleganie zbóż 
• ogień
• inne ryzyka (np. uderzenie pioruna, powódź, lawina, obsunięcie się ziemi)

Ubezpieczenie obejmuje straty ilościowe, ale co ważniejsze – część ubezpieczycieli obejmuje ochroną także straty jakościowe, co jest szczególnie ważne dla warzyw (np. cebula), owoców (np. jabłka), ale także rośli okopowych (np. buraki cukrowe).

---

Do kiedy można zawierać ubezpieczenie upraw?

Terminy zawierania polis są ściśle powiązane z cyklem wegetacyjnym roślin i dzielą się na sezon wiosenny oraz jesienny. Polisy są zawierane w następujących okresach:

• Sezon wiosenny: od marca do końca czerwca
• Sezon jesienny: od września do końca listopada

Szczegółowe daty początkowe są ustalane bezpośrednio przez ubezpieczycieli, natomiast początek i koniec ochrony określają przepisy ustawy o ubezpieczeniu upraw rolnych i zwierząt gospodarskich.

Ubezpieczyciele mogą wprowadzać także własne odstępstwa od terminów wskazanych w ustawie, zwłaszcza jeżeli chodzi o początek okresu ubezpieczenia.

---

Jak długo trwa ochrona ubezpieczeniowa?

Okres ochrony jest zależny od daty zawarcia polisy, jednak dla części zdarzeń obowiązuje karencja, która na wniosek brokera może być zniesiona lub skrócona. Polisa wygasa z upływem terminu na jaki została zawarta, nie później niż z chwilą zakończenia zbiorów lub powstania szkody całkowitej.

Typowe okresy ubezpieczenia są zależne także od rodzaju upraw, jak i ubezpieczanego ryzyka, wynikają również z przepisów wskazanej ustawy. Na przykład:

• Przymrozki wiosenne – ochrona nie wcześniej niż od 1 kwietnia do 30 czerwca
• Ujemne skutki przezimowania – ochrona nie wcześniej niż od 1 grudnia do 30 kwietnia
• Gradobicie – ochrona zgodna z terminem zawarcia polisy do czasu zbiorów
• Ogień – ochrona do czasu zbiorów

Warto pamiętać o:

1. karencji dla części zdarzeń (najważniejsze to przymrozki wiosenne i gradobicie), standardowo karencja wynosi 14 dni
2. możliwości wprowadzenia przez ubezpieczycieli okresu ubezpieczenia odmiennego od przepisów ustawy, np. wcześniejsza ochrona dla przymrozków wiosennych

---

Wskazówki dla rolników dotyczące ubezpieczenia upraw

✔ Porównaj oferty – przed wyborem ubezpieczyciela warto porównać oferty kilku towarzystw, zwracając szczególną uwagę nie tylko na składkę, ale zwłaszcza zakres ochrony.
✔ Zawrzyj umowę na czas – nie należy odkładać decyzji o ubezpieczeniu na ostatni moment, pozwoli to uniknąć powstania nieubezpieczonych strat.
✔ Dopasuj polisę do swoich potrzeb – warunki ubezpieczenia mogą obejmować pojedyncze ryzyka lub pakiety ryzyk. Ubezpieczenie zawarte pakietowo stanowi kompleksowe zabezpieczenie gospodarstwa.

---

Podsumowanie

Ubezpieczenie upraw jest nieodzownym elementem zarządzania ryzykiem w rolnictwie. Znajomość zakresu ochrony, terminów oraz zasad zawierania umów pozwala skutecznie zabezpieczyć plony przed niekorzystnymi zdarzeniami i zapewnić stabilność finansową gospodarstwa. 

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

POWRÓT