Ustawa o dystrybucji ubezpieczeń – kluczowe przepisy, zakres i obowiązki

6 maja, 2025

W artykule przybliżymy najważniejsze zagadnienia ustawy o dystrybucji ubezpieczeń, która stanowi fundament regulacji prawnych w zakresie sprzedaży i doradztwa ubezpieczeniowego. Tekst ma na celu przedstawienie najważniejszych przepisów, omówienie zakresu regulacji oraz obowiązków dystrybutorów ubezpieczeń. 

Wprowadzenie do ustawy o dystrybucji ubezpieczeń

Ustawa o dystrybucji ubezpieczeń, uchwalona w 2017 roku, wprowadza szczegółowe zasady dotyczące prowadzenia działalności w zakresie dystrybucji ubezpieczeń osobowych, majątkowych oraz reasekuracji. 

Głównym celem ustawy jest:

• zapewnienie ochrony interesów klientów,
• zwiększenie przejrzystości i odpowiedzialności podmiotów działających na rynku ubezpieczeniowym.

W artykule przedstawimy, jakie regulacje prawne wprowadzono, jakie obowiązki ciążą na dystrybutorach ubezpieczeń oraz jak należy postępować, aby działalność ta była zgodna z obowiązującymi przepisami.

Zakres i przepisy ustawy 

Zakres działalności dystrybucji ubezpieczeń

Ustawa określa, że dystrybucja ubezpieczeń polega na szeregu czynności, takich jak:

• doradztwo,
• proponowanie produktów ubezpieczeniowych,
• zawieranie umów,
• udzielanie pomocy przy administrowaniu polisami.

W praktyce oznacza to, że każdy, kto zajmuje się sprzedażą ubezpieczeń – zarówno agenci, brokerzy, jak i przedstawiciele zakładów ubezpieczeń – musi przestrzegać ściśle określonych reguł i procedur. Ustawa definiuje także, czym nie jest dystrybucja ubezpieczeń, wyłączając z jej zakresu działania, które nie mają na celu zawierania lub wykonywania umów ubezpieczeniowych, a jedynie okazjonalne dostarczanie informacji.

Kluczowe przepisy ustawy

Przepisy ustawy precyzują, w jaki sposób powinny być wykonywane czynności dystrybucyjne. Do najważniejszych zagadnień należą:

• Informowanie klienta: Dystrybutorzy muszą przed zawarciem umowy przedstawić klientowi jasne i rzetelne informacje o produkcie ubezpieczeniowym. Dokumentacja ta powinna być sporządzona w sposób przejrzysty, z czytelną strukturą i dostosowana do języka urzędowego kraju, w którym umowa jest zawierana.
• Wymogi dotyczące pełnomocnictwa: Zakłady ubezpieczeń są zobowiązane do udzielania pełnomocnictwa na piśmie, co gwarantuje, że wszelkie działania podejmowane przez dystrybutorów są zgodne z ustalonymi procedurami.
• Ewidencja i dokumentacja: Ustawa nakłada obowiązek prowadzenia szczegółowej ewidencji przedsiębiorców oraz przechowywania dokumentów związanych z zawieranymi umowami przez określony czas (np. 10 lat).

Regulacje prawne dystrybucji ubezpieczeń

Uczciwość i przejrzystość działań

Podstawowym założeniem ustawy jest działanie w interesie klienta. Dystrybutorzy ubezpieczeń muszą wykazywać się nie tylko profesjonalizmem, ale również uczciwością oraz transparentnością w swoich działaniach. Wszystkie informacje przekazywane klientom, zarówno te dotyczące produktu, jak i oferty, muszą być jasne, zrozumiałe i nie mogą wprowadzać w błąd. Szczególny nacisk kładzie się na sposób wynagradzania, który nie może być uzależniony od celów sprzedażowych sprzecznych z interesem klienta.

Procedury informacyjne i obowiązki przekazania dokumentacji

Przed zawarciem umowy ubezpieczeniowej dystrybutor musi:

• Określić potrzeby klienta na podstawie uzyskanych informacji.
• Przedstawić obiektywne informacje o produkcie ubezpieczeniowym.
• Zapewnić, że informacje dotyczące umowy będą dostępne w formie papierowej lub na trwałym nośniku, co umożliwia klientowi późniejsze zapoznanie się z treścią dokumentów.

Dodatkowo, przepisy regulują sposób przekazywania informacji drogą elektroniczną – musi on być równoważny standardom ustalonym dla dokumentów papierowych. Dzięki temu klienci mają pewność, że niezależnie od formy przekazania, informacje pozostają czytelne i kompletne.

Odpowiedzialność za przekazywane informacje

W myśl ustawy, wszelkie działania dystrybutorów, które mogłyby naruszyć interes klienta, są szczegółowo regulowane. Obowiązek transparentności obejmuje również kwestię konfliktów interesów, gdzie dystrybutorzy muszą informować klienta o potencjalnych źródłach konfliktów, takich jak uzależnienie prowizji od wolumenu zawartych umów. Dzięki temu klient może podjąć świadomą decyzję, wiedząc, że przedstawione mu informacje nie są jednostronne.

Obowiązki dystrybutorów ubezpieczeń

Kwalifikacje i szkolenia

Ustawa stawia wysokie wymagania przed osobami zajmującymi się dystrybucją ubezpieczeń. Wśród nich znajduje się m.in. obowiązek odbycia corocznych szkoleń zawodowych, które mają na celu ciągłe podnoszenie kwalifikacji. Szkolenia te obejmują zarówno aspekty prawne, jak i praktyczne zagadnienia związane z obsługą klienta, oceną ryzyk oraz analizą produktów ubezpieczeniowych. Każdy uczestnik szkolenia otrzymuje stosowny dokument potwierdzający odbycie kursu, co jest istotnym elementem zapewnienia wysokich standardów obsługi.

Etyka i odpowiedzialność w relacjach z klientem

Dystrybutorzy ubezpieczeń są zobowiązani do działania w najlepszym interesie klienta. Oznacza to, że przed zawarciem umowy muszą szczegółowo zapoznać się z potrzebami klienta i dostosować ofertę do jego oczekiwań. W przypadku konfliktów interesów, podmioty te mają obowiązek ujawnienia ich klientowi, co ma na celu budowanie zaufania oraz zapewnienie transparentności. Działania te obejmują zarówno doradztwo w zakresie wyboru najlepszej oferty, jak i udzielanie wsparcia w procesie administracyjnym związanym z realizacją umowy.

Organizacja pracy i procedury wewnętrzne

Ważnym elementem regulacji ustawy jest również wdrożenie odpowiednich rozwiązań organizacyjnych, które mają zapobiegać powstawaniu konfliktów interesów. Każdy podmiot działający w branży ubezpieczeniowej powinien stosować procedury wewnętrzne umożliwiające identyfikację potencjalnych zagrożeń oraz szybkie reagowanie na nie. Obejmuje to m.in. prowadzenie szczegółowej ewidencji działań, ustalanie kryteriów wynagradzania niezależnych od celów sprzedażowych oraz regularny audyt wewnętrzny.

Zgodność z ustawą o dystrybucji ubezpieczeń

Mechanizmy kontroli i monitoringu

Aby zapewnić pełną zgodność z ustawą, zakłady ubezpieczeń, brokerzy i agenci ubezpieczeniowi muszą przestrzegać szeregu procedur kontrolnych. Monitorowanie działań dystrybutorów odbywa się zarówno na poziomie wewnętrznym, jak i przy wsparciu organów nadzoru, takich jak Komisja Nadzoru Finansowego. Regularne audyty, raportowanie oraz systematyczne szkolenia stanowią fundament efektywnego systemu kontroli. Dzięki temu rynek ubezpieczeniowy może funkcjonować w sposób przejrzysty, a klienci mają pewność, że wszystkie transakcje są realizowane zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Korzyści płynące z przestrzegania przepisów

Przestrzeganie ustawy o dystrybucji ubezpieczeń przynosi wiele korzyści zarówno dla klientów, jak i dla samych dystrybutorów. Z jednej strony klienci otrzymują pełną, rzetelną informację, co umożliwia im podejmowanie świadomych decyzji. Z drugiej strony, firmy działające zgodnie z przepisami zyskują na wiarygodności oraz budują długofalowe relacje z klientami oparte na zaufaniu i transparentności. Takie podejście nie tylko wpływa korzystnie na wizerunek przedsiębiorstwa, ale również minimalizuje ryzyko wystąpienia sporów prawnych czy kar administracyjnych.

Wdrożenie rozwiązań zgodnych z ustawą

Firmy ubezpieczeniowe, aby sprostać wymogom ustawy, inwestują w nowoczesne systemy informatyczne oraz szkolenia dla swoich pracowników. Wdrożenie takich rozwiązań pozwala na bieżące monitorowanie wszystkich procesów związanych z dystrybucją ubezpieczeń, a także na szybką identyfikację potencjalnych nieprawidłowości. Transparentność działań oraz skrupulatne dokumentowanie wszelkich procedur to kluczowe elementy budujące profesjonalizm i zaufanie w relacjach z klientami.

Podsumowanie i wnioski

Podsumowując, ustawa o dystrybucji ubezpieczeń jest kompleksowym aktem prawnym, który ma na celu uregulowanie funkcjonowania rynku ubezpieczeniowego w Polsce.

Dzięki jej przepisom:

• Klienci otrzymują przejrzyste i rzetelne informacje,
• Dystrybutorzy są zobowiązani do przestrzegania wysokich standardów etycznych i zawodowych,
• Wprowadza się mechanizmy kontroli oraz stałego doskonalenia kwalifikacji pracowników.

Przestrzeganie ustawy wpływa korzystnie na bezpieczeństwo finansowe klientów oraz wzmacnia wiarygodność firm ubezpieczeniowych. W efekcie, zarówno rynek, jak i konsumenci czerpią wymierne korzyści z wprowadzonych regulacji, które promują transparentność oraz uczciwość w działaniach sprzedażowych.

Rekomendacje dla branży

Jeśli prowadzisz działalność związaną z dystrybucją ubezpieczeń lub planujesz rozpocząć współpracę w tej branży, warto dokładnie zapoznać się z obowiązującymi przepisami i wdrożyć wewnętrzne procedury zapewniające zgodność z ustawą. Regularne szkolenia, audyty wewnętrzne oraz inwestycje w systemy informatyczne to tylko niektóre z kroków, które pomogą Ci w budowaniu zaufania klientów oraz utrzymaniu wysokich standardów obsługi. 

Artykuł został przygotowany z myślą o dostarczeniu wartościowych informacji i budowaniu pozycji eksperta w branży ubezpieczeniowej. Jeśli masz pytania lub potrzebujesz dodatkowych wyjaśnień, zapraszamy do kontaktu.

POWRÓT